انتقام ماهی قرمز| سندی اسکاگلند | 1980
فاین آرت در عکاسی یک رویکرد است، نه ژانر و نه سبک! فاین آرت صرفا یک انتخاب ذهنی (و بر پایه مفهوم) از سوی عکاس است، نه قاعده ای تالیف شده و مدون که رعایت اصول مشخصی از آن، منجر به تولید عکس های فاین آرت شوند، اگرچه شاید بتوان حلقه های مشترکی میان آثار فاین آرت در دنیا مشاهده کرد، اما این به آن معنا نیست که رعایت اصولی مشخص و از پیش تعیین شده، اثری فاین آرت خلق می کند. به این دلیل این رویکرد بیش و پیش از هر چیز به پشت دوربین تعلق دارد نه جلوی دوربین. آن چه تولید می شود پشت منظره یاب و در هزار توی ذهن و فکر عکاس اتفاق می افتد نه در ابژه ای که در مقابل دوربین قرار دارد و طبیعت خود را جاری و ساری مینماید.
فاین آرت تلاشی در مورد خود هنر است نه واقعه و صحنه. بیان گر اندیشه خاص عکاس است نه اتفاق عکاسی شده. کاملا با محوریت ایده پیش می رود و در قالب یک پروژه عکاسی، آن ایده را توسعه می دهد و پیکر بندی می کند.
فاین آرت عکاسی انتزاعی نیست، عکاسی ذهنی نیست، عکاسی استیج نیست، عکاسی خلاقه هم نیست. گرچه ممکن است به صورت عمومی تصور این باشد، اما این ها همه ترجمان اشتباهی است که در فضای مجازی، در این سال ها از این رویکرد ارائه شده است. فاین آرت رویکردی تجربه گرا است که بیش از هر چیز به برداشت شخصی هنرمند از موضوع و هدف مشخص او که مفهوم سازی از یک موضوع است، باز می گردد. هدفی که غالبا بدون آگاهی از آن یا بدون مطالعه آن در قالب گزاره (استیتمنت) در درک اثر دچار چالش می شویم. در این رویکرد استدلال عکاس بیش از «ابرازگری» او که پیش از این در دوره مدرنیسم با آن سر و کار داشتیم، اهمیت می یابد.
در رویکرد فاین آرت پرهیز از ارائه پیام صریح، تقدم ایده و طرح ذهنی، تشخص ذهنیت و فضای شخصی عکاس اهمیت دارد، اثر فاین آرت معمولا بر اساس پروژه و مجموعه شکل می گیرد نه تک عکس. ارجاع به خارج از قاب و دعوت به تفسیر موضوع از طریق ذهنیت خاصی که پشت تولید اثر بوده، مهم تر از چیزهای دیگر است. فاین آرت بیشتر عکاس را به رخ می کشد تا موضوع و پیام را. پیام مستتر در این آثار به هیچ عنوان نمی تواند جنبه اسنادی داشته باشد، این آثار، ما را به حیات خلوت عکاس دعوت می کنند تا منظری عمومی از واقعیت.
در این عکس ها، ابژه نمایه نیست بلکه بدل به نشانه ای از هدف و آرمان هنرمند شده است، چرا که حامل ایدئولوژی خاص عکاس هستند. این عکس ها تا حدود زیادی استعداد «واقعیت گریزی» دارند، واقعیت محض را پوشالی و مبتذل می یابند و تعهد و وفاداری نسبت به آن ندارند.
نکته کلیدی دیگر «غیر کاربردی بودن» این آثار است؛ این آثار به درد چاپ در روزنامه نمی خورد، قابل اتکا به عنوان نسخه دوم واقعیت نیست، گاهی اوقات جنبه تزیینی دارد، گاهی اوقات: دکوراتیو. در حقیقت کاربرد آن ها شناخت و شناساندن تفکرات هنرمند است؛ این که از سر علاقه ای شخصی بخواهیم ذهنیت و ایدئولوژی یک هنرمند را مورد خوانش قرار دهیم و عکس ها را نیز صرفا به عنوان مصادیقی از ذهنیت عکاس شان تصور کنیم. بر خلاف تصور عمومی اتفاقا جریان اقتصادی قوی هم ندارند، مگر این که شما شیفته بلامنازع یک هنرمند و نوع فکر او شده و برای خرید اثر هنری اش هر مبلغی را بدهید.
در پایان این که اهمیت ارائه و پرزنت اثر، بخش دیگری از رویکرد فاین آرت است. نوع ارائه اثر و انتخاب های هنرمند در زمینه چاپ، قاب، مکان نمایش، نوشتار افزونه به کار، نور موجود در گالری، صدا و احیانا اکسسوری های افزوده شده در حاشیه کار بخشی از پروسه تولید یک اثر فاین آرت است. این کارها قالب رایج و مرسوم ارائه عکس در گالری ها را پس می زند و معمولا از متریالی استفاده می کنند که ادامه ذهنیت عکاس در طرح و ایده اش باشد. در اغلب کتب متعارف تاریخ عکاسی نامی از فاین آرت آورده نشده است و تالیف مدونی درباره آن کمتر وجود دارد.
فاین آرت، امروز جای خود را به عبارت «آرت فتوگرافی» داده است و از این عبارت، بیشتر استفاده می شود.